Val Gardena Meets South Africa 2012
2nd meeting with the coire from South Africa for the Cor di Jëuni Gherdëina. Akustika Chamber Singers will perform in Selva Val Gardena on Saturday, 10th july.
Un di miëur cores dl mond sun la furcela de Saslonch L CDJG à abù l plajëi de ancunté inò i Akustika Chamber Singers dl Sudafrica, fajan cun ëi na jita ti crëps dla Dolomites
Mujiga - I Akustika Chamber Singers de Pretoria tl Sudafrica ie cunesciui sëura dut l mond per si savëi da cianté che ie nce lià a ert vijuela.
Chësc cor, menà dal dirighënt Christo Burger, ie unì metù su tl 2006 y à bele venciù truep cuncorsc nternaziunei, danter l auter l Concorso Corale Internazionale tl ann 2010 a Riva. Iló ti iel garatà de vëncer “Gold 10”. Chëi che se ntënd de mujiga sà tan puec cores che ie stai boni de arjonjer chësc titul. I ciantarins y l dirighënt fova bele stai tlo te Gherdëina dan doi ani. Christo Burger ie nce l ann passà stat te Gherdëina per ti nsenië velch deplù ai jëuni ciantarins de nosta valeda. Śën à l Cor di Jëuni Gherdëina pudù saludé per l segondo iede si cumpanies dl’Africa.
Dal Sudafrica tla Dolomites
Ntan la doi enes tl’Europa ie i Akustika Chamber Singers nce stai a Spittal tl’Austria, ulache i à fat pea pra n cuncors, pra chël che i à venciù l pest dl publich. Ai 9 de lugio iesi pona ruvei te Gherdëina, ulache i ie unic tëui su da plu families di cumëmbri dl Cor di Jëuni Gherdëina. L di do daduman iesi piei via cun de pitla curieres de viers dl Jëuf dl Sela deberieda cun n valgun ciantarins jëuni de nosta valeda. Granda fova la marueia per i crëps che se ërj su cun si culëur blanch tl ciel. “Nce tl Sudafrica ons crëps, ma mé dinrer tómel nëif dal ciel. Nce la sajons ie autramënter, canche da vo iel instà iel da nëus inviern,” me conta na ciantarina.
Furnan su cun la condles ie i doi cores pona ruvei pra la utia da mont Toni Demetz, ulache n à riesc scumencià a s’la cianté. La energia dla cianties ne n’ ie nia mesun descrì cun paroles. La atmosfera fova da sté saurì, liegra y particulera. L cianté di Akustika Chamber Singers pudëssen belau paredlé ai crëps. “La mujiga ie zeche che te fej sentì belau sun paravis, l ie zeche danter tiera y ciel,” me dij Anja. Do che duc ova giapà na bona pasta se l’ons mo ciaculeda, baratan ora y paredlan nce la manieres de viver desferëntes. N jëunn à cuntà: ”Tl Sudafrica à la jënt l dërt de jì a scola, ma l ne ie nia n messëi. La desferënzia danter rich y puere ie suvënz scialdi granda. N possa nce ancunté jënt che ne se à mo mei udù te spiedl! I rics scumëncia a sivé ite si puscions cun de gran mures, datrai monce fii da strom lessù, ajache la criminalità ie bëndebot granda te n valguna ziteies. Per fertuna ne n’iel a Pretoria nia nscila.” I jëuni dl Sudafrica, danter l auter architec, psichologs y dutores fova drët da ulëi bon y plucheauter for cuntënc. L umor african nes à riesc pià. Cun bona ueia sons pona piei ju de viers de Sëlva, i ciantarins per se njenië ca al cunzert tla dlieja de Sëlva y nëus per jì a i scuté su.
N cianté che fej unì pel de gialina
I bon ciantarins dl Sudafrica ie stai boni de tuché i cueres dla jënt unida adalerch. I Akustika Chamber Singers à ciantà ai 10 de lugio te dlieja de Sëlva, prejentan cianties sacreles ma nce mujiga moderna. L di do, ai 11 de lugio, à i 44 cumëmbri dl cor mustrà si gran savëi tl zënter Iman a S. Cristina, ulache i à tenì si cunzert deberieda cun l Cor Saslong. L suzes ie stat scialdi grant. Chël desmostra nce l fat che duta si CDs ie unides vendudes. Na gran variazion de ujes che se ujinova una cun l’autra, à furmà na bela armunia. N valguna ëiles ova na usc da soprann drët auta y danterite fòvel ëi che ruvova ju al bas plu bas. Uni usc fova bela nëta y plëina. Si mujiga melodica à fat audì ora na lingia de sentimënc sciche nvidia, amor, rabia o tristëza. “L plu mpurtant ntan l cianté ie pensé al test,” me spiega l dirighënt Christo Burger, “n muessa ntënder la paroles y se sentì coche l vën descrit tla ciantia. Sce l test conta per ejëmpl de cuntentëza pona muessen se sentì sciche tl setimo ciel. N dassëssa mparé a persunifiché n sentimënt, sciche tl teater.” Na ciantarina sorissea mo che: “Ntan che cianton messons nce se cunzentré dassënn sun i muvimënc plutosc pitli dla mans de nosc dirighënt, che muessa vester assé per nes fé ntënder coche on da cianté.”
Christo Burger
Christo Burger, l idol de duc i cumëmbri dl Cor di Jëuni Gherdëina, à avisà si cor nia mé sciche n polizai i auti, ma l ti à dat ite ala mujiga dl cumponist, mo leprò na si merca, a na maniera che uni ciantia ie stata particulera y unica. I ciantarins à nce prejentà na ciantia scrita dal dirighënt nstës. L se trata de na storia dla prinzëssa Mugagi che mor ajache n’autra jëuna à ulù deventé regina. Chësc pez ie unì purtà dant cun muvimënc cuordinei, a na maniera che l semiova belau n pitl musical. I Akustika Chamber Singers cianta pec de duta la epoches, ma i chier for pusciblteies nueves per si ujes. “Ie nsënie l plu gën mujiga cuntemporana. Ala fin dl ann ulessans tò su na CD de cianties de Hendrik Hofmeyer, che vën cunscidredes scialdi ries per n cor,” conta Christo Burger.
Ël ie scialdi cuntënt che l à pudù unì te nosta valeda y se prejenté tlo cun si cor, l ti fajëssa nce scialdi plajëi a mantenì inant l cuntat cun l Cor di Jëuni Gherdëina. Povester assé che l vën a s’l dé nce tl daunì mo de tei biei cunzerc. Sambën taca dut adum cun n gran lëur.
Chësta bela manifestazions ie perchël dessegur nce merit di urganisadëures, dl presidënt Matthias Runggaldier, dla cunlaurazion dl cunsëi dl Cor di Jëuni Gherdëina ma dantaldut nce de si dirighënt Samuel Runggaldier. N gra de cuer nce ai Akustika Chamber Singers cun l dirighënt Christo Burger per chësc cunzert che ne desminceron mei!
Christo Burger
L dirighënt Christo Burger ie nasciù tl 1978 tl Sudafrica. Do l stude de mujiga àl dal 2001 nchin tl 2004 menà l cor de università “University of Pretoria Youth Choir”, ti fajan vëncer a chësc cor la bedaia d’or pra i “World Choir Olympics” a Bremen. Christo Burger ie scialdi ncantëur per l mond per se nfurmé dla tecniches nueves de nseniamënt de mujiga ti cursc che vën pitei. Al mumënt mëina Burger bën trëi cores: l cor de ëi St. Marys Singers, l cor de università y i Akustika Chamber Singers. Cun chësc ultimo cor àl venciù tl 2010 l prim post pra l “11th Concorso Corale International Competition” a Riva del Garda. Oradechël à chësc cor nce venciù la “Pavarotti Trophy” tl 2008 y leprò iel monce unì numinà sciche miëur cor dl mond. Burger ne ie nia mé dirighënt, ma nce cumposidëur de cianties africanes per cores.
Sofia Stuflesser
